ELECTRONICS CIRCUIT SYMBOLS

ชื่อและสัญลักษณ์ของอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่สำคัญ

อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เบื้องต้น

อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์บนเมนบอร์ด เบื้องต้น

Adaptor IN

ต่อจากบทความที่แล้วนะครับ โดยผมจะขอเรียกชุดนี้ว่า ADAPTOR IN แล้วกันนะครับตามความเข้าใจของผมเอง จะได้อธิบายได้เข้าใจง่ายตรงกัน ส่วนใครจะเรียกชื่อ อะไรยังไง ก็แล้วแต่น่ะครับ  ผมเขียนบทความไม่ได้อ้างอิงวิชาการ เลยจำเป็นต้องใช้จินตนาการเข้ามาช่วย 555  

เข้าเรื่องเลยนะครับ วงจรชุดนี้มักจะพบเจอเสียอยู่บ่อยๆ อาการเช่น ไฟไม่เข้า ลัดวงจร  เพราะไลน์วงจรตรงนี้มันเป็นไลน์ไฟ 19 V จากอะแดปเตอร์โดยตรง ซึ่งวงจรนี้มันเป็นวงจรที่ควบคุมการจ่ายไฟเข้า ออก พร้อมทั้งป้องกันแรงดันไฟที่ย้อนกลับ เข้าไปยังอะแด็ปเตอร์อีกด้วย พอมีการลัดวงจรเกิดขึ้น มันเลยเป็นวงจรชุดแรกๆที่จะเสียก่อนชาวบ้านครับ 

            ย้อนกลับไปเรื่อง VIN DETECTOR นิดนึงนะครับ เมื่อวงจรชุด VIN DETECTOR ทำการตรวจสอบแรงดันไฟจากอะแดปเตอร์ว่ามีค่าแรงดันไฟฟ้าเพียงพอต่อการนำมาใช้งานหรือไม่ เมื่อตรวจสอบว่าแรงดันไฟฟ้าจากอะแดปเตอร์มีแรงดันเพียงพอต่อการนำไปใช้งานได้แล้ว จะส่งสัญญาณ PACIN และสัญญาณ ACIN  ออกไปยังวงจรชุดถัดไป โดยที่ PACIN จะถูกส่งไปยังชุดควบคุมและป้องกันไฟเข้า ออก จากอะแดปเตอร์ 

สัญญาณ PACIN ซึ่งเป็นสัญญาณไฟที่ถูกส่งมาจากวงจรชุดที่แล้วนั้นจะมีแรงดันประมาณ 3.3V จะวิ่งผ่านตัวต้านทาน PR79 ไปยังจุดต่อไป

ภาพวงจรโดยรวมของวงจรชุดนี้ ผมขอเรียกว่า Adaptor IN แล้วกันน่ะครับ

จากภาพ ไฟ VIN จะมีแรงดันไฟเข้ามา สามารถวิ่งผ่านเฟตตัวแรกได้เลย ทำให้แรงดันจุด P2 เทียบเท่ากับ VIN จะวิ่งผ่านเฟตตัวที่สองยังไมได้ ต้องรอไฟที่เหมาะสม เพื่อจะมาสั่งออนเฟตตัวที่สองก่อน

หลังจากที่มีสัญญาณ PACIN วิ่งเข้าไปยังขา G ของมอสเฟต PQ22 และ PQ26 จึงทำให้มอสเฟตทั้งสองตัวทำงาน เมื่อมอสเฟตทั้งสองตัวทำงานมันจะดึงสัญญาณไฟจากขา D วิ่งลงกราวด์ 

เมื่อมอสเฟต PQ22 และ PQ26 ทำงาน ไฟที่อยู่ที่จุด P2 จะไหลผ่าน ตัวต้านทาน PR63 และ PR63 ผ่าน PQ26 ลงกราวด์เพื่อครบวงจร ซึ่งจะก่อให้มีแรงดันตกคร่อม PR69 ซึ่งเป็นตัวต้านทานที่ต่อไว้สำหรับการแบ่งแรงดัน เพื่อนำไปจ่ายให้กับขาเกตของมอสเฟตได้อย่างเหมาะสม ตามที่วงจรได้ออกแบบเอาไว้  ซึ่งเราก็สามารถคำนวนได้โดยใช้สูตรการคำนวนวงจรแบ่งแรงดัน  ดังนั้นไฟ VIN จึงวิ่งผ่านมอสเฟตทั้งสองตัวไปได้อย่างเต็มที่ เพื่อวิ่งไปยังจุด P3 ซึ่งทำให้ไฟปลายทางจุดนี้ วัดได้เทียบเท่า VIN

สรุปลำดับขั้นการทำงาน

• ไฟ VIN วิ่งผ่านมอสเฟตตัวแรก รออยู่ที่จุด P2
• ไฟ PACIN วิ่งเข้าขาเกตของ PQ22  PQ26 เพื่อสั่งให้มอสเฟตทั้งสองตัวทำงาน
• ไฟ P2 ไหลผ่าน PR63 ,PR69 และ PQ26 ลงกราวด์ เกิดแรงดันตกคร่อม PR69
• แรงดันที่ตกคร่อม PR69 จ่ายให้กับขาเกตุ PQ15 เพื่อสั่งให้ตัวมันทำงาน ส่งผลให้แรงดันไฟที่ขา S วิ่งผ่านไปยังขา D ได้ ไปยังจุด P3

ไฟจาก VIN วิ่งผ่านมอสเฟตทั้งสองตัว ผ่านจุด P3 ผ่านตัวต้านทาน PR 60 ซึ่งเราสามารถสังเกตุได้จากตัวจริงๆที่เมนส์บอร์ด เพราะจะเป็นตัวต้านทานที่มีขนาดตัวใหญ่ๆหน่อย และ ค่าความต้านทานต่ำๆ ซึ่งในความเป็นจริงเราสามารถวัดไฟจุดนี้ได้ว่ามีมาหรือไม่ เพราะถ้าไฟจุดนี้มีมา แสดงว่าไฟในชุดก่อนหน้านี้ทำงานปกติ  เมื่อผ่านจุดนี้ไปแล้วก็จะไปยังจุด B+ ซึ่งเป็นจุดไฟหลักที่สำคัญที่สุด จะถูกนำไปใช้งานในวงจรไฟอื่นๆ ต่อไป ซึ่งจะกล่าวถึงในบทความเรื่องต่อๆไป 

                    ไฟจุด B+ นั้น ถ้าเสียบอะแดปเตอร์ก็จะได้ไฟเทียบเท่ากับไฟ VIN หรือไฟอะแดปเตอร์นั่นเอง            

                    ถ้าเสียบแบตเตอรี่อย่างเดียว ไฟจุด B+  ก็คือไฟที่ได้จากแบตเตอรี่นั่นเอง

พูดซะยืดยาว สำหรับคนที่เข้าใจแล้ว มันก็ง่ายนิดเดียวจริงๆ แต่ถ้าคนไม่เข้าใจก็ยากน่ะ จะบอกให้ 555

ไฟฟ้าอิเล็กทรอนิกส์ เป็นเรื่องจินตนาการล้วนๆ คิดถูกก็ดี ถ้าผมคิดผิดก็พร้อมจะแก้ไขต่อไป  ไว้บทความหน้าจะเริ่มลึกลับซับซ้อนกว่านี้ อิอิ บทความนี้พอล่ะ โม้และมั่วซะนาน ขอตัวไปทำงานหาเงินกินข้าวก่อนแล้วกันนะครับ 55

VIN Detector

ในบทความก่อนผมได้พูดถึงเรื่องของแหล่งจ่ายไฟโน๊ตบุ๊ค ซึ่งมาจากแบตเตอรี่ และอะแดปเตอร์ วันนี้จะมาลงรายละเอียดเกี่ยวกับแหล่งจ่ายไฟโน๊ตบุ๊คโดยใช้อะแดปเตอร์กันครับ ว่ามีการทำงานอย่างไร แรงดันเท่าไรจึงจะสามารถนำมาใช้งานได้

 VIN DETECTOR  วงจรตรวจสอบแรงดันไฟขาเข้า ทำหน้าที่ตรวจสอบระดับของแรงดันไฟฟ้าจากอะแดปเตอร์ที่ต่อเข้ามาในวงจร ว่ามีระดับแรงดันไฟฟ้าที่เหมาะสมในการนำไปใช้งานหรือไม่ ถ้าระดับแรงดันไฟต่ำกว่าค่าที่แจ้งไว้ในวงจร เครื่องจะไม่สามารถเปิดได้ เพราะฉะนั้นวงจรนี้ก็ถือว่าเป็นวงจรที่มีความสำคัญมากวงจรหนึ่ง ซึ่งจะขออธิบายการทำงานของวงจรได้ดังนี้

จากภาพในตารางจะแสดงให้เห็นค่าแรงดันไฟขาเข้าที่สามารถทำให้เครื่องทำงานได้  ถ้าแรงดันไฟเข้าต่ำกว่าแรงดันไฟที่กำหนดไว้เครื่องจะไม่สามารถทำงานได้ 

LM358A

 Schmitt trigger Circuit

จากภาพเป็นการนำวงจร Schmitt trigger มาใช้งานจริงในวงจรโน๊ตบุ๊ค

จากภาพเป็นการออกแบบวงจรเพื่อแบ่งแรงดันไฟฟ้า โดยแรงดันไฟขาเข้าจะวิ่งผ่านตัวต้านทานตัวที่หนึ่งและตัวที่สอง ซึ่งจะทำให้เกิดแรงดันตกคร่อมที่ตัวต้านทานตัวที่สอง เพื่อนำแรงดันไฟที่ได้ไปจ่ายให้กับขาที่3 ของไอซีออฟแอมป์เพื่อทำการเปรียบเทียบแรงดันกับขาที่2 ต่อไป

จากภาพเป็นการสูตรการคำนวณหาค่าแรงดันไฟฟ้าที่ตกคร่อมตัวต้านทานตัวที่สอง ( R2) 

แรงดันขาที่ 3 จะต้องมีแรงดันมากกว่าแรงดันอ้างอิงในขาที่2 ซึ่งก็คือแรงดัน 3.3 V  เพราะฉะนั้น ถ้าแรงดันขาเข้า VIN มีค่าน้อยกว่าค่าที่ระบุไว้ในวงจร  เครื่องก็จะไม่สามารถทำงานได้ เพราะเมื่อแรงดันขาเข้าน้อย จะทำให้แรงดันไฟที่จะผ่านเข้าไปยังขา 3 ของไอซีออฟแอมป์มีค่าน้อยไปด้วย ซึ่งก็คือมีค่าน้อยกว่าแรงดันที่ขา 2 ฉะนั้น ถ้าแรงดันไฟขาเข้า มีค่าตามที่ระบุไว้ในวงจร จะทำให้มีแรงดันไฟขาเข้าที่ขา 3 มากกว่าแรงดันอ้างอิงที่ขา 2 ของไอซีออปแอมป์ เครื่องก็จะสามารถทำงานได้ปกติ

สรุปการทำงานของชุดวงจร VIN Detector

** VIN Detector  เป็นวงจรตรวจสอบระดับแรงดันไฟขาเข้าที่มาจากอะแดปเตอร์เท่านั้น จะไม่เกี่ยวข้องกับแรงดันไฟที่จ่ายโดยชุดแบตเตอรี่ 

เมื่อมีแรงดันไฟฟ้าไหลผ่านวงจรชุดนี้ไปได้จะวิ่งไปยังชุดต่อไปตามสัญญาณ PACIN  ACIN ซึ่งจะกล่าวถึงในบทความต่อไปครับ

บทความนี้ รู้สึกจะยาวเกินล่ะ แค่นี้ก่อนแล้วกันนะครับ ขอเวลาไปทำงานหาเงิน ซื้อข้าวกินก่อน 555

จุดเริ่มต้น นับหนึ่งใหม่อีกครั้ง

บล็อกนี้ถูกทำขึ้นเพื่อใช้เป็นแหล่งเรียนรู้พื้นฐานงานซ่อมคอมพิวเตอร์ โดยจะเน้นไปที่งานซ่อมเมนบอร์ดโน๊ตบุ๊คเป็นหลัก สิ่งที่เขียนต่อไปนี้ เขียนจากความรู้ที่มีอยู่อันน้อยนิดของเจ้าของบล็อกเท่านั้น เพื่อใช้เป็นแหล่งข้อมูลอ้างอิง บันทึกประจำวัน กันลืม ของเจ้าของบล็อกเท่านั้น ซึ่งผมไม่ได้มีหน้าที่รับผิดชอบต่อข้อความใดๆที่ผู้อื่นนำไปใช้ทั้งสิ้น

มาเริ่มต้นกันเลยนะครับ  ก่อนอื่นต้องบอกก่อนว่า พื้นฐานอิเล็กทรอนิกส์นั้นสำคัญมากในงานซ่อมเมนบอร์ด ถ้าบอกว่าไม่รู้เกี่ยวกับไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์เลยแล้วจะอยากจะเป็นช่างซ่อมเมนบอร์ด ก็บอกได้คำเดียวครับว่าเหนื่อย แต่ก็ไม่ยากเกินความสามารถครับ เพราะทุกอย่างมันเรียนรู้กันได้ เชื่อผมดิ ผมเรียนมา 555 

มาเริ่มต้นด้วยแหล่งจ่ายไฟกันก่อนแล้วกันนะครับ แหล่งจ่ายไฟโน๊ตบุ๊คนั้น จะมีอยู่สองอย่างคือ แบตเตอรี่และอะแดปเตอร์ เพราะฉนั้นผมจะพูดทั้งเรื่องการทำงานโดยใช้แบตเตอรี่ และการทำงานของโน๊ตบุ๊คโดยใช้ไฟจากอะแดปเตอร์  

แหล่งจ่ายไฟแรกคือแบตเตอรี่ 
มาเริ่มต้นการทำงานของแบตเตอรี่กันครับ

จากภาพจะเห็นได้ว่า จุดสำหรับเชื่อมต่อแบตเตอรี่เข้ากับตัวเครื่องนั้นคือตำแหน่ง PJP2 

ที่ตำแหน่ง PJP2 นั้นจะสังเกตได้ว่ามีขาสำหรับต่อใช้งานอยู่จำนวนหลายขาด้วยกัน ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับการออกแบบวงจร โดยผมจะกล่าวโดยละเอียดอีกครั้งในภายหลัง โดยไฟหลักที่จะนำมาใช้เลี้ยงในวงจรนั้นจะเป็นไฟที่มาจากขาที่ 1 ซึ่งจะวิ่งผ่านไปยังขดลวด PL2 ไปยังตำแหน่ง BATT+ ซึ่งแรงดันที่ได้นั้นจะมีค่าเทียบเท่ากับแรงดันที่ออกจากตัวแบตเตอรี่ 

นอกจากนี้ยังมีขาที่จำเป็นในการใช้งานประกอบไปด้วยขา  DATA CLOCK  TEMP ซึ่งจะทำหน้าที่คอยติดต่อกับชุดชาร์ตแบตเตอรี่และไอโอคอนโทรลเลอร์ที่จะคอยทำหน้าที่เป็นตัวควบคุมการทำงาน การชาร์ตแบตเตอรี่ และการตรวจสอบอุณหภูมิของแบตเตอรี่อีกด้วย ซึ่งจะกล่าวโดยละเอียดภายหลัง

แหล่งจ่ายไฟอีกชุดหนึ่งก็คืออะแดปเตอร์

จากภาพด้านบน PJP1 นั้นเป็นคอนเน็คเตอร์สำหรับเชื่อมต่อกับอะแดปเตอร์ เพื่อรับแรงดันไฟจากอะแดปเตอร์เข้ามา

แรงดันไฟด้านบวก ซึ่งต่ออยู่กับขา 1 ของ PJP1  จะวิ่งผ่าน PL1 ซึ่งเป็นขดลวดทำหน้าที่เหนี่ยวนำไฟฟ้า ไปยังจุด VIN ซึ่งมีแรงดันเทียบเท่ากับแรงดันขาเข้าคือแรงดันไฟจากอะแดปเตอร์ อาจจะเป็น 18V, 18.5V, 19V, 19.5V, 20V โวลต์ ก็ได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับแรงดันของอะแดปเตอร์ โดยจะมีตัวเก็บประจุต่อเพื่อทำหน้าที่กรองไฟให้เรียบขึ้นอยู่อีกหลายตัว ซึ่งมักจะเสียโดยการชอร์ตอยู่บ่อยๆเหมือนกัน แต่ก็ซ่อมง่ายที่สุดเหมือนกัน  อิอิ


หลังจากพูดเรื่องง่ายๆแล้ว มาดูยากขึ้นมาอีกนิดแล้วกันนะครับ

จากภาพ จะเห็นได้ว่า ไฟจากแบตเตอรี่และไฟจากอะแดปเตอร์นั้น จะมีจุดเริ่มต้นคนละจุดกัน ซึ่งส่งผลต่อการทำงานที่แตกต่างกันด้วย 

ในตำแหน่ง BATT+ นั้น เป็นไฟที่มาจากแบตเตอรี่  และในตำแหน่ง VIN นั้นเป็นไฟที่มาจากอะแดปเตอร์

แรงดันไฟจากอะแดปเตอร์ในตำแหน่ง VIN จะวิ่งผ่าน PD2 ซึ่งคือไดโอดที่สามารถนำไฟได้ทางเดียว วิ่งผ่านตัวต้านทาน PR13 PR14 ไฟยัง ตำแหน่ง VS เพื่อนำไฟจุดนี้ไปใช้ในวงจรอื่นต่อไป

ไฟ VS ทำหน้าที่เป็นแหล่งจ่ายไฟให้กับไอซีออฟแอมป์ ไว้พูดคราวหน้าน่ะครับ หลายเรื่องละตอนนี้ 555

จากภาพ ถ้าไม่มีแรงดันไฟ VIN จากอะแดปเตอร์วิ่งเข้ามา จุด BATT+ ซึ่งมีไฟอยู่นั้นจะวิ่งผ่านไอโอด PD3 ที่คอยทำหน้าที่ให้ไฟไหลผ่านได้ทางเดียว และคอยป้องกันไฟจาก VIN ไหลย้อนเข้ามาด้วย จากนั้นไฟจะวิ่งผ่านไปยังจุด 51ON#  ที่ต่อกับสวิตซ์อยู่ รอการกดสวิตซ์เพื่อดึงไฟจุดนี้ลงกราวด์  แล้วจะทำให้ไฟจากแบตเตอรี่สามารถวิ่งผ่าน  เฟต PQ5 ไปยังจุดไฟ VS ต่อไปได้

เหนื่อยแล้วครับ หิวข้าว ไว้คราวหน้าเขียน เรียบเรียงใหม่แล้วกันครับ อธิบายเป็นตัวหนังสือมันยากจริงๆครับ  ไว้เจอกันคราวหน้าน่ะครับ อิอิ รับรองมึนตึบกว่านี้อีก รับประกันความมั่วครับ 555555